Vroegsignalering is een belangrijke pijler in de vernieuwde Wet gemeentelijke schuldhulpverlening die 1 januari 2021 ingaat. Veel gemeenten zijn bezig met het inrichten van de processen en de uitvoering hiervan. Maar hoe maak je vroegsignalering succesvol? Hoe zorg je voor goede gesprekken aan de voordeur? Een Nibud-training biedt handvatten.
Michelle Brouwer is consulent schulddienstverlening bij de Regionale Sociale Dienst Kromme Rijn Heuvelrug. Onlangs volgde zij samen met haar collega’s de Training Vroegsignalering van het Nibud.
Tijdens deze eendaagse training kregen zij praktische handvatten om in gesprek te gaan met inwoners met financiële problemen en hen warm over te dragen naar de juiste hulpverlening. De techniek van motiverende gespreksvoering en de cirkel van gedragsverandering zijn belangrijke onderwerpen in deze training.
Ik heb al meerdere trainingen gevolgd, maar dit was verreweg de leukste!
Michelle Brouwer, consulent schulddienstverlening
Michelle: ‘Ik heb al meerdere trainingen gevolgd, maar dit was verreweg de leukste. Het samenspel tussen de docent en de trainingsacteur was heel leuk en dat heeft ons echt goede handvatten gegeven om dat eerste gesprek aan te gaan. Ik ben nu veel zekerder van mijn zaak.’
Iedere stap een succesje
Met de wijziging van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (Wgs), krijgen gemeenten per vanaf 1 januari 2021 de mogelijkheid om gegevens van burgers met betalingsachterstanden in een vroeg stadium uit te wisselen met woningcorporaties, energie- en drinkwaterbedrijven en zorgverzekeraars.
Zo krijgen zij mensen met schulden tijdig in beeld en kunnen schuldhulpverlening aanbieden. Vroegsignalering van problematische schulden is onderdeel van de brede schuldenaanpak van het kabinet. Deze aanpak bestaat uit veertig maatregelen om de schuldenproblematiek terug te dringen.
Michelle: ‘Je moet zo’n eerste gesprek eigenlijk zien als een pitch. Je begint met jezelf voor te stellen en vertelt hoe het komt dat je daar aan de deur staat. Vervolgens kan iedere stap die je zet al een succesje zijn. Als mensen de deur voor je opendoen en je kaartje aannemen, is dat al een mooie stap. Het is een opening voor een vervolg en daarmee heb je al een doel bereikt. Het is dus helemaal niet slecht als mensen vervolgens de deur dicht doen.’
Cirkel van gedragsverandering
‘Eén van de handvatten die we hebben gekregen, en geoefend, is de cirkel van gedragsverandering. Het is heel handig om de verschillende stadia daarin te kunnen herkennen en te weten hoe je op dat gedrag kunt anticiperen. We kregen tijdens de training bijvoorbeeld de opdracht om bij ieder stadium een vraag te bedenken waarop je gesprekspartner met ‘ja’ zou antwoorden. Dat helpt om hen te motiveren om in gesprek te blijven. Ik vind het zelf in dit soort gesprekken bijvoorbeeld moeilijk als mensen hun problemen ontkennen. Ook dat hebben we goed kunnen oefenen.’
‘Het is vooral belangrijk om goed te bekijken waar een klant voor open staat. Soms is dat alleen het aannemen van je kaartje, soms word je binnengelaten en kun je een dieper gesprek voeren. Het liefst wil je natuurlijk dat mensen naar ons toekomen voor een adviesgesprek, maar het is belangrijk om aan te voelen of iemand al zover is. Want we komen ook veel weerstand tegen. Mensen zijn boos of schrikken als ik aanbel. We hebben in de training geleerd om dat gedrag te benoemen en begrip te tonen. Vaak biedt dat toch een opening naar een gesprekje.’
De Regionale Sociale Dienst Kromme Rijn Heuvelrug omvat vijf gemeenten. In één van de vijf loopt nu een pilot met deze nieuwe werkwijze. De ervaringen in die pilot worden gedeeld in alle vijf gemeenten, zodat iedereen vanaf 1 januari gesteld staat voor de uitvoering van de nieuwe wet. ‘We moeten ons deze nieuwe technieken nu eigen maken in de praktijk. Maar ik heb er alle vertrouwen in dat dit ons enorm gaat helpen’, aldus Michelle.
Interesse?
Is een training Vroegsignalering iets voor jouw organisatie? Neem voor meer informatie contact met ons op.
