Zelfredzaamheid, wat is dat eigenlijk? In de wet staat dat bewindvoerders de zelfredzaamheid van cliënten moeten bevorderen. De wet legt alleen niet kant-en-klaar uit wat daar precies mee wordt bedoeld én hoe een bewindvoerder dat kan aanpakken. Marlijn van den Biggelaar, projectleider bij Stadsring51 in Amersfoort, betrok daarom het Nibud bij de ontwikkeling van Bewind51.
Discussie over beschermingsbewind
Beschermingsbewind is een maatregel, opgelegd door de rechtbank, voor mensen die langdurig niet in staat zijn om zelf hun geldzaken te beheren. Dat kan komen door lichamelijke of psychische beperkingen, maar ook problematische schulden kunnen een reden zijn om beschermingsbewind op te leggen.
Er is veel discussie over de inzet van beschermingsbewind. Een groot deel van de kosten voor beschermingsbewind worden door gemeentes betaald uit de bijzondere bijstand. Maar de gemeentes zien deze kosten alleen maar stijgen. Ook wordt er kritisch gekeken naar de rol van bewindvoerders. Ze zouden te makkelijk nieuwe cliënten aannemen maar vervolgens te weinig doen om hen ook weer te laten uitstromen.
Aanpak: ontwikkelen van objectieve beoordelingstool
Het zou om die redenen nuttig zijn een tool te hebben waarmee een gemeente objectief kan beoordelen of beschermingsbewind (nog) passend is. En als beschermingsbewind niet (langer) passend is, hoe iemand zou kunnen uitstromen? Stadsring 51 heeft met subsidie van het Ministerie van Sociale Zaken het instrument Bewind51 ontwikkeld.
Stadsring51 besloot ook het Nibud bij het ontwikkeltraject te betrekken. Het Nibud is immers expert op het thema financiële zelfredzaamheid en heeft competenties voor omgaan met geld geformuleerd. Met behulp van de Nibud-kennis was het mogelijk om op een gerichte manier kennis, vaardigheden en eigenschappen van cliënten in kaart te brengen en zo een passende uitspraak te doen over nut en noodzaak van beschermingsbewind.
Nibud-kennis van competenties toegepast
‘Het Nibud heeft vanuit de basis die wij zelf hadden gelegd, meegedacht. Ook heeft het Nibud een duidelijk overzicht van factoren gemaakt en meegedacht hoe we dit in de praktijk kunnen uitvragen’, aldus Marlijn van den Biggelaar, projectleider bij Stadsring51.
Het Nibud keek verder dan de oorspronkelijke vraag, wat wij als erg prettig en behulpzaam hebben ervaren.
Marlijn van den Biggelaar, Projectleider bij Stadsring51
‘We kregen heldere adviezen die we direct konden verwerken in het instrument. Het Nibud keek verder dan de oorspronkelijke vraag, wat wij als erg prettig en behulpzaam hebben ervaren’.
Inzicht in extra belemmeringen
Maar competenties in huis hebben om zelf je geldzaken te beheren, is niet altijd voldoende. Een cliënt kan ook belemmeringen hebben zoals een verslaving. Stadsring51 heeft samen met ketenpartners de verschillende belemmeringen in kaart gebracht. De belemmeringen worden, tegelijk met de bestaande kennis, vaardigheden en eigenschappen, uitgevraagd in een online vragenlijst. Naast de cliënt zelf vullen ook twee andere respondenten, zoals een familielid en een hulpverlener deze vragenlijst in.
Resultaat: een compleet beeld
Door deze aanpak geeft Bewind51 een compleet en goed beeld van mogelijke aandachtspunten voor het (weer) zelf kunnen beheren van geldzaken, met een bijbehorend advies over welke vorm van inkomensbeheer passend is. Op deze manier wordt de cliënt op de meest passende en juiste manier geholpen, beschermingsbewind indien nodig en naar financiële redzaamheid indien mogelijk. Op de website van Bewind51 lees je meer.
