Auteurs: Annette Groen, Gitta van den Enden, Nouschka Veerman
Het Nibud doet al sinds 2009 onderzoek naar de financiële positie van mbo, hbo en wo-studenten. Hiermee bieden we inzicht in de financiële situatie, het financiële gedrag en de financiële keuzes van deze studenten. Het Nibud vindt het belangrijk dat jongeren kunnen opgroeien zonder financiële problemen.
Belangrijkste conclusies en aanbevelingen
- Studenten staan er financieel goed voor, maar blijven op onderdelen kwetsbaar. De herinvoering van de basisbeurs heeft ertoe geleid dat hbo- en wo-studenten er over het algemeen beter voorstaan. Voor mbo-studenten bestond de basisbeurs al, dus bij hen zien we dit effect niet. Betaalbare woonruimte, het terugdringen van complexiteit en financiële educatie verdienen blijvend aandacht om geldproblemen en geldzorgen bij studenten tegen te gaan.
- Werk aan meer betaalbare woonruimte voor studenten. Recente cijfers van Kamernet laten zien dat de huur van de studentenkamers ook in 2024 blijft stijgen. Dit zet de betaalbaarheid van het leven van studenten onder druk. Te meer omdat de tijdelijke aanvulling op de basisbeurs vanaf dit studiejaar wegvalt. Hoge huren leiden er bovendien ook toe dat studenten noodgedwongen langer thuis blijven wonen.
- Verminder complexiteit waar mogelijk en vergroot kennis van het stelsel. Het studiefinancieringsstelsel is voor veel studenten nog steeds ingewikkeld. Vooral mbo-studenten hebben last van de veelheid en complexiteit aan regels. Ook hbo en wo studenten zijn lang niet altijd goed op de hoogte. Zo weet een groot deel van de studenten niet dat de aanvullende koopkrachtmaatregel tijdelijk is.
- Voorkom en verminder schulden en betalingsachterstanden onder mbo-studenten. Een kwart van de mbo-studenten heeft nog steeds schulden of betalingsachterstanden. Daarnaast zien we vooral een stijging in het aandeel studenten dat een achterstand bij de zorgverzekering heeft. Zorgverzekeraars zouden extra alert moeten zijn op achterstanden bij jongeren. Het Nibud adviseert verder scholen en andere organisaties om in hun voorlichting aan studenten te blijven wijzen op de mogelijkheid om zorgtoeslag aan te vragen.
- Financiële educatie blijft belangrijk. Aandacht voor financiële kennis en vaardigheden in het onderwijs zorgt ervoor dat studenten financieel weerbaar aan het studentenleven beginnen. Niet alleen school, maar ook ouders hebben een belangrijke taak in de financiële opvoeding.
Downloads bij dit rapport
Onze experts bij dit rapport
Achtergrond bij dit onderzoek
In totaal zijn 1.623 studenten in het hbo en wo en bevraagd via een online survey en 1.614 mbo-studenten mee, waarvan 1.402 bol-studenten en 212 bbl-studenten Ten opzichte van de vorige meting hebben we een aantal zaken gewijzigd. De studenten zijn geworven via DUO en niet via een panel zoals bij eerdere metingen. Voor de gegevens over inkomsten uit werk, stage en studiefinanciering hebben we gebruik gemaakt van data van CBS en DUO. In andere metingen werden deze in het survey uitgevraagd. Dit maakt dat we niet alle uitkomsten kunnen vergelijken met de situatie in 2021.