Direct naar content

Rapport Financiële opvoeding & het financiële gedrag als volwassene (2016)

Onderzoeksrapport

Auteurs: Anna van der Schors & Nina Stierman

Volwassenen die als kind niet van hun ouders geleerd hebben goed met geld om te gaan, hebben twee keer zo vaak betalingsachterstanden. Betalingsproblemen komen bij deze volwassenen maar liefst drie keer zo vaak voor. Dit blijkt uit het Nibud-onderzoek ‘Financiële opvoeding & het financiële gedrag als volwassene’.

De invloed van ouders op het geldgedrag is zeer groot, concludeert het Nibud in dit rapport. De bevindingen sluiten aan bij de theorie van Bandura dat gedrag wordt aangeleerd door observatie en het nadoen van anderen.

Naar aanleiding van het onderzoeksrapport naar de invloed van ouders, roept het Nibud ouders op om bij de Week van het geld aan te sluiten en thuis met hun kinderen over geld te praten en uit te leggen hoe je verstandig met geld om kunt gaan.

Jong geleerd, oud gedaan

Voor mensen die aangeven als kind van hun ouders te hebben geleerd met geld om te gaan, geldt dat zij als volwassene:

  • Makkelijker rondkomen (59% tegen 36%)
  • Minder betalingsachterstanden hebben (29% tegen 61%)
  • Minder betalingsproblemen hebben (15% tegen 48%)
  • Vaker sparen (84% tegen 69%)
  • Verantwoorder aankoopgedrag vertonen (82% versus 70%)

Goed voorbeeld doet goed volgen

Naast het leren omgaan met geld, ziet het Nibud ook een duidelijke positieve relatie met het voorbeeldgedrag van ouders. Mensen die vinden dat hun ouders tijdens hun jeugd goed met geld omgingen, gaan later zelf ook goed met geld om. 77% van de volwassenen zegt dat zij ouders hebben die zelf goed met geld konden omgaan. 80% van de volwassenen zegt dat zij als kind van hun ouders hebben geleerd met geld om te gaan en 80% geeft aan dat zij zak- en/of kleedgeld hebben gekregen als kind.

Verder blijkt dat consumenten die zeggen van ouders te hebben geleerd met geld om te gaan, dat zij als kind:

  • Vaker zak- of kleedgeld hebben gekregen (84% tegen 64%)
  • Vaker ouders hebben gehad die goed met geld konden omgaan (90% tegen 38%)

Minder financiële problemen

Het Nibud concludeert dat kinderen die leren omgaan met geld minder kans hebben op financiële problemen dan kinderen die dat niet leren. Dat is de reden dat het Nibud meedoet aan de Week van geld. De Nibud-leerdoelen voor jongeren vormen een belangrijke basis voor verschillende lesprogramma’s die tijdens de Week van het geld op diverse scholen worden gebruikt.

Achtergronden bij dit rapport

Het rapport ‘Financiële opvoeding & het financiële gedrag als volwassene’ is een verdieping op het onderzoek ‘Geldzaken in de praktijk 2015’  dat het Nibud in december 2015 naar buiten bracht. Dit onderzoek is uitgevoerd met een digitale vragenlijst. De respondenten zijn geworven via het panel van SSI (surveysampling.com). In totaal hebben van 30 juni tot en met 10 juli 2015 1444 respondenten aan dit onderzoek deelgenomen. Het onderzoek geeft de representatieve weergave van de Nederlandse bevolking in de leeftijd 18 tot en met 70 jaar. De interpretatie van de vragen over de financiële jeugd zijn gebaseerd op de eigen beleving en mening van de respondenten.