Het Nibud kijkt al lange tijd naar betaalbaarheid van wonen. De kennis over noodzakelijke en gemiddelde bestedingen van huishoudens waar het Nibud over beschikt, stelt ons in staat om inzicht te geven in de betaalbaarheid van woonlasten voor groepen huishoudens. Met de aanbevelingen uit dit rapport, waarvoor we spraken met verschillende belanghebbenden, verbeteren we de methode waarmee we inzichtelijk maken wat een betaalbare huur is. Deze methode wordt toegepast door woningcorporaties, het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening en verhuurders in de vrije sector.
Resultaten en aanbevelingen
- Na bespreking van de uitkomsten van de methode met betrokkenen, blijkt dat de methode een stevig fundament biedt voor het bepalen van betaalbare huren, maar er zijn diverse punten van verbetering benoemd die de methodiek effectiever en eerlijker kunnen maken.
- Verbeterpunt: verhogen van het uitgavenniveau waar rekening mee gehouden wordt. We passen de methode aan en laten de normbedragen inkomensafhankelijk meer stijgen dan nu het geval is. Zo rekenen we naarmate het inkomen stijgt met een hoger uitgavenniveau. Dit zorgt ervoor dat de betaalbare huur daalt en realistischer is.
- Verbeterpunt: meer rekening houden met persoonlijk onvermijdbare uitgaven en de mogelijkheid voor huurders om vermogen op te bouwen. We bieden daar meer ruimte voor door het uitgavenniveau te verhogen. Voor mensen met lagere inkomens is er niet of nauwelijks ruimte om het uitgavenniveau te verhogen. In dat geval heeft een (betaalbare) woning een hogere prioriteit dan de mogelijkheid om een buffer op te kunnen bouwen. Maar ook voor hen is een buffer belangrijk. Dit probleem moet echter worden opgevat als een inkomensprobleem en ook als zodanig worden opgelost.
- Verbeterpunt: minder differentiatie naar huishoudsituaties. De methode kan verbeterd worden door meer aandacht te besteden aan elementen waarop beleidsmakers en verhuurders kunnen sturen. Daarom gaan we minder situaties presenteren, waarbij we wel oog houden voor afwijkende gevallen.
- Verbeterpunt: clustering van parameters voor energie. We presenteren daarom voortaan betaalbare huren waarbij onderscheid wordt gemaakt tussen woningen met energielabels E,F,G en met A,B/C,D.
- We stemmen de methode, net zoals bij het proces om te komen tot de hypotheeknormen, jaarlijks af met alle betrokkenen. Op deze manier kunnen eventuele knelpunten tijdig worden gesignaleerd en oplossingen worden ontwikkeld die haalbaar en effectief zijn. Dit versterkt de transparantie en het draagvlak voor de gekozen aanpak.
Downloads bij dit rapport
Onze experts bij dit rapport
Achtergronden bij dit rapport
In dit rapport doen we in opdracht van het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO) verslag van het traject om te komen tot een verbeterde methode om betaalbare huren mee te berekenen. We heroverwegen de huidige methodiek aan de hand van de drie belangrijkste elementen: betaalbaarheid, hanteerbaarheid en robuustheid. Daarvoor hebben we gesprekken gevoerd met verschillende betrokkenen en gebruikers van de tabellen met betaalbare huren, namelijk: het ministerie van VRO, de Woonbond, Aedes, woningcorporaties Mooiland en Habion en verhuurders Vesteda en Amvest.