Direct naar content

Rapport Financiële problemen (2018)

Onderzoeksrapport

Auteurs: Gea Schonewille en Céline Crijnen

Geldzaken in de praktijk 2018 – 2019 deel 1

Net als in 2015, heeft nog steeds een op de vijf huishoudens betalingsproblemen, omgerekend 1,35 miljoen huishoudens. Bij 8% gaat het om ernstige betalingsproblemen. Het type betalingsproblemen dat mensen hebben, lijkt te verschuiven.

In 2009 kwam het afsluiten van de energie of het leggen van loonbeslag nog maar bij een enkeling voor, inmiddels heeft zo’n 5 tot 7 procent van de mensen hiermee te maken. Ook het type rekening dat blijft liggen, lijkt te verschuiven over de jaren heen. In 2012 had 12 procent van de Nederlanders de huur of hypotheek weleens te laat betaald; in 2018 is dat 19 procent. Rekeningen van postorderbedrijven en webshops worden daarentegen beter betaald. In 2012 had 22 procent van de respondenten hier een achterstallige rekening, in 2018 is dat 12 procent.

Ernstige betalingsproblemen maar geen hulp

Te weinig mensen met ernstige betalingsproblemen maken gebruik van hulpverlening. 34 procent van hen heeft geen enkele vorm van hulpverlening, en bij meer dan de helft van hen ontbreekt professionele hulp. Een groot deel (40 procent) van hen denkt niet dat de problemen zo ernstig zijn dat zij daar (professionele) hulp bij nodig hebben. Er moet daarom meer gebeuren om mensen met financiële problemen er bewust van te maken dat zij hulp nodig hebben. Men weet klaarblijkelijk niet wanneer financiële problemen dusdanig ernstig zijn, dat men er zelf niet meer uitkomt en hulp noodzakelijk is.

Omgerekend zijn er 555.000 huishoudens met ernstige betalingsproblemen. Daarvan zijn er slechts zo’n 95.000 die zich hebben gemeld bij schuldhulpverlening (NVVK, 2018). Het Nibud vindt het zorgelijk dat zo veel mensen met financiële problemen geen hulp krijgen. Omdat mensen zelf niet aankloppen bij de gemeente of hulpverlenende instanties, moet de hulp naar hen gebracht worden. Het signaleren van mensen met ernstige betalingsproblemen moet nog beter. Het Nibud roept daarom gemeenten, bedrijven en werkgevers op om in te blijven zetten op vroegsignalering.

Alle onderzoeken in deze reeks

Achtergronden bij dit rapport

Sinds 2005 onderzoekt het Nibud één keer per drie jaar hoe Nederlanders met hun geld omgaan. In dit onderzoek zijn 2.558 Nederlanders tussen 18 en 75 jaar ondervraagd via een online vragenlijst. Deze groep is representatief voor alle Nederlanders in deze leeftijdsgroep wat betreft leeftijd, geslacht en regio. De respondenten zijn geworven via het panel van Research Now SSI. Het onderzoek vond plaats van 7 tot en met 25 juni 2018. Soortgelijke onderzoeken heeft het Nibud uitgebracht in 2005, 2009, 2012 en 2015. Waar de vraagstelling en antwoordcategorieën het toelieten heeft het Nibud een vergelijking tussen de verschillende jaren gemaakt.