Co-ouderschap

Welke afspraken moet je maken als je als ouders kiest voor een co-ouderschap na een scheiding? Naast praktische zaken zijn er ook geldzaken te regelen. Op deze pagina vind je informatie en handvatten. 

Welke afspraken moet je maken?  

Na een scheiding zijn jullie als ouders verplicht de kosten te betalen voor de verzorging en opvoeding van de kinderen. Bij een co-ouderschap verdelen de ouders de zorg voor de kinderen, praktisch en financieel. De kinderen zijn afwisselend bij de ene en de andere ouder en de kosten worden door beide ouders betaald.  

Bij co-ouderschap is het belangrijk dat je goede afspraken maakt en zaken zwart op wit vastlegt. Spreek in ieder geval de volgende dingen met elkaar af: 

• De roosterafspraken en verdeling van tijd over de twee huizen 
• De (maximale) onderlinge woonafstand 
• De taakverdeling tussen de ouders en de communicatie 
• Afspraken over verjaardagen, vakanties en regels 
• De financiën: wie betaalt wat en hoe regelen jullie dit. Je kunt afspraken hierover door de rechter laten vastleggen, maar dat is niet verplicht. 

De kosten verdelen 

Bij co-ouderschap worden de kosten voor een kind niet in één huishouden gemaakt, maar in twee. Een aantal kosten wordt dubbel gemaakt, zoals de huur of hypotheek en de kosten van de inboedel. De totale kosten zijn daardoor hoger. 

Het is bij co-ouderschap belangrijk dat je van tevoren afspreekt welke kosten je verdeelt en welke niet. Voorkom bijvoorbeeld dat de ene ouder meebetaalt aan de dure smaak van de ander. Kosten zoals vakanties en uitstapjes kun je beter buiten de verdeling houden. Maak bij het verdelen onderscheid tussen eigen kosten en te verdelen kosten. 

Eigen kosten 

Eigen kosten zijn de kosten die elk huishouden voor zichzelf maakt. Denk aan de huur, telefoon en boodschappen. Deze kosten kunnen voor jullie als ex-partners flink verschillen, bijvoorbeeld door verschillen in inkomen en een ander uitgavepatroon. Eigen kosten zijn ook de uitgaven voor de kinderen die beide ouders doen. Bijvoorbeeld dubbel schoolmateriaal, speelgoed of een fiets. 

Te verdelen kosten 

Te verdelen kosten zijn uitgaven voor het kind die één ouder doet. Denk aan verzekeringen, abonnementen, contributies en schoolkosten. Je kunt deze kosten op drie manieren verdelen. 

• Naar draagkracht. Hiervoor is het nodig om regelmatig te overleggen. Verandering jouw inkomen of dat van je ex-partner heeft gevolgen voor de verdeling. Ook moet je ieder jaar je inkomensgegevens delen met je ex-partner. 
• Naar het aantal dagen dat het kind in elk van de huishoudens verblijft. Of je verrekent de kosten op basis van een vast bedrag per periode. 
• Beide ouders betalen de helft van de kosten. Deze regeling is overzichtelijk. Ook blijf je financieel onafhankelijk van je ex-partner. Het nadeel is dat de ouders die het minst verdient, dit in de praktijk mogelijk als oneerlijk zal ervaren. 

Regelingen en toeslagen 

Bij co-ouderschap horen de kinderen bij twee huishoudens. Ze hebben ook twee woonadressen. Welke ouder heeft dan recht op financiële tegemoetkomingen? 

Kinderbijslag 

De Sociale Verzekeringsbank (SVB) voert de kinderbijslag uit. Volgens de SVB hoort het kind bij co-ouderschap bij de huishoudens van beide ouders. Zowel jij als je ex-partner heeft dus recht op de helft van de kinderbijslag. De SVB betaalt de kinderbijslag het liefst uit aan één ouder. Je verdeelt dan zelf onderling het geld. 

Kindgebonden budget 

De Belastingdienst keert het kindgebonden budget uit. Het geld kan worden verdeeld over beide ouders. Dit kan alleen als er twee of meer kinderen zijn én als er sprake is van co-ouderschap. Je krijgt dan dus allebei een deel van het kindgebonden budget uitbetaald van de Belastingdienst. 

Heffingskorting 

Bij de Belastingdienst geldt een heffingskorting als je kinderen hebt en werkt. Het gaat om de inkomensafhankelijke combinatiekorting. Deze heffingskorting wordt betaald aan het huishouden waar de kinderen meer dan zes maanden staan ingeschreven in het bevolkingsregister. Bij co-ouderschap kunnen beide ouders als ze allebei een baan hebben de inkomensafhankelijke combinatiekorting aanvragen. 

Huurtoeslag 

Zowel jij als je ex-partner kan huurtoeslag aanvragen. Voor de huurtoeslag kan een kind maar bij één ouder zijn inschreven. De andere ouder mag het kind wel meetellen bij het huishouden als hij of zij een aanvraag indient voor huurtoeslag. De Belastingdienst vraagt dan om een verklaring co-ouderschap. Deze verklaring moet door beide ouders ondertekend zijn. 

Tips voor slim omgaan met regelingen 

• Heb je meerdere kinderen? Verdeel de kinderen ‘op papier’ dan over beide huishoudens. Zo hebben beide ouders meer kans om in aanmerking te komen voor sommige regelingen. 
• Heb je één kind? Schrijf het kind dan in op het adres van de ouder met het laagste inkomen. Zo heb je meer kans om aanspraak te maken op regelingen of een hoger bedrag. Je kunt deze bedragen vervolgens zelf onderling verrekenen en verdelen. 

Het ouderschapsplan 

Ouders die scheiden zijn verplicht om samen een ouderschapsplan op te stellen. Dit geldt ook bij een geregistreerd partnerschap of als je gaat ‘scheiden van tafel en bed’. Als je duidelijke afspraken maakt in het ouderschapsplan, kan dat veel ruzie voorkomen. 

Jullie bepalen in principe zelf wat jullie belangrijk vinden en welke afspraken jullie vastleggen in het ouderschapsplan. De wet stelt wel een aantal minimumeisen. De volgende afspraken moeten er in ieder geval in staan: 

• Hoe jullie de zorg en opvoeding en de omgang met de kinderen regelen. 
• Hoe jullie communiceren over belangrijke onderwerpen, bijvoorbeeld de schoolkeuze.  
• Hoe jullie de kosten regelen van de verzorging en opvoeding van minderjarige kinderen (kinderalimentatie). 

Het is belangrijk om de kinderen te betrekken bij het opstellen van het ouderschapsplan. Ouders zijn verplicht om in het plan op te nemen hoe ze dit gaan doen. 

Meer informatie over het ouderschapsplan vind je op de website van de Rijksoverheid. 

Kom je er samen niet uit? 

Lukt het niet om samen een ouderschapsplan op te stellen? Dan kan de rechter jullie  doorverwijzen naar een mediator. Je kunt natuurlijk ook zonder tussenkomst van de rechter gebruik maken van een mediator. 

De kosten hiervoor betaal je als ouders zelf. Als je weinig inkomen hebt, kun je een tegemoetkoming in deze kosten krijgen. Dat kan via de Wet op de Rechtsbijstand (WRb). Meer informatie vind je op de website van het Juridisch loket.