Aan veel Nibud-publicaties en adviezen ligt de Nibud-methode van budgetteren ten grondslag. Het is een methode waarin de begroting centraal staat. Op deze pagina vind je uitleg.
Op deze pagina
Begroting
Voor financiële redzaamheid zijn kennis en vaardigheden nodig: de uitgaven- en inkomstencijfers kennen en daarmee kunnen werken. Het Nibud werkt voor de budgetadviezen vanuit de Nibud-methode van budgetteren. Daarin staat de begroting centraal.
De basis voor het begroten is het besteedbaar inkomen. Dit is het totaal van alle jaarlijkse inkomsten, inclusief vakantiegeld, kinderbijslag, teruggave van belastingen, toeslagen en dergelijke.
Bij de uitgaven maken we onderscheid tussen vaste lasten, reserveringsuitgaven en huishoudelijke uitgaven. Een ander belangrijk onderscheid is tussen de uitgaven die je moet doen en die je kunt doen.
Betaalbaarheid
De Nibud-methode beoordeelt alle inkomsten en uitgaven op de begroting in samenhang met elkaar. Als een consument bijvoorbeeld een hypotheek wil afsluiten, dan worden álle veranderingen in de inkomsten en uitgaven door de verhuizing meegenomen in de begroting.
Het gaat dan dus niet alleen om de premie, aflossing en de hypotheekrenteaftrek. Maar bijvoorbeeld ook om veranderingen in energiekosten, lokale lasten, onderhoud van de woning, reiskosten en reiskostenvergoeding. Aan de hand van de totale begroting kijken we of de hypotheek voor het betreffende huishouden betaalbaar is.
Overzicht en inzicht door begroten
Een begroting biedt overzicht en inzicht in de inkomsten en de uitgaven. Dat inzicht is de basis voor grip op de financiële situatie. Geld uitgeven komt tenslotte neer op keuzes maken. De administratie overzichtelijk bewaren, de uitgaven bijhouden en begroten zijn basisregels voor het kunnen omgaan met geld.
Jaarbegroting en maandbegroting
De jaarbegroting en de gemiddelde maandbegroting zijn belangrijk bij het budgetteren. In de jaarbegroting worden per maand de verwachte inkomsten en uitgaven opgeschreven. Zo krijgt het huishouden een overzicht van het budget van dat jaar. Ook geeft het een beeld van rijke en arme maanden, en dure en goedkope maanden.
De gemiddelde maandbegroting geeft inzicht in de gemiddelde inkomsten, uitgaven en reserveringen per maand. De jaarbegroting laat de gemiddelde inkomsten en uitgaven zien in een jaar en of de begroting op jaarbasis in evenwicht is.
Inkomsten
Zijn er meer inkomsten dan uitgaven, dan is er ruimte voor meer bestedingen of extra sparen. Wanneer de uitgaven hoger zijn dan de inkomsten, is er een probleem. Soms is het mogelijk om toeslagen aan te vragen om geldproblemen te voorkomen.
Uitgaven
Bij de uitgaven kan worden gekeken naar mogelijkheden om te bezuinigen. We delen de uitgaven op in vaste lasten, reserveringsuitgaven en huishoudelijke uitgaven.
Vaste lasten zijn uitgaven die meestal verplicht zijn en vastgesteld zijn in een contract. Ook komen de vaste lasten regelmatig terug. Denk bijvoorbeeld aan de huur, hypotheek of verzekeringen.
Van de reserveringsuitgaven is het zeker dat huishoudens er een keer mee te maken krijgen, maar niet wanneer. Het is belangrijk dat huishoudens hier geld voor opzij zetten. Voorbeelden zijn vervanging van de inventaris, het eigen risico van de zorgverzekering, kleding en vakantie.
De huishoudelijke uitgaven zijn uitgaven aan bijvoorbeeld voeding, was- en schoonmaakartikelen en persoonlijke verzorging. Deze uitgaven komen vaker terug, maar de hoogte van het bedrag kan per keer verschillen. Lees hier meer over huishoudelijke uitgaven.
Noodzakelijkheid
Als je op zoek gaat naar bezuinigingsmogelijkheden, is het ook belangrijk om te kijken naar de noodzakelijkheid van de uitgaven. Welke uitgaven zijn echt nodig? Basisbehoeften zoals huisvesting, voeding en kleding zijn noodzakelijker dan andere uitgaven. Daarom maken we onderscheid in een basispakket, persoonlijk moeilijk vermijdbare uitgaven en vrije bestedingen.
