Direct naar content

Melding: Altijd op de hoogte met de Nibud nieuwsbrief

Elke maand het laatste nieuws en handige tips van onze experts Aanmelden

Soorten leningen

Elke soort lening heeft zijn eigen kenmerken en voor- en nadelen. Op deze pagina staat alles op een rij zodat je een afgewogen keuze kan maken. Een lening wordt ook wel een krediet genoemd. Een lening zonder onderpand heet een consumptief krediet.

Persoonlijke lening 

Bij een persoonlijke lening leen je van tevoren een vastgesteld bedrag. Bij het afsluiten van de lening staan de hoogte van de rente en de looptijd vast. 

Geschikt voor: 

Producten met een bepaalde levensduur. De looptijd van de lening zou niet langer moeten zijn dan de levensduur van het product. Zo heb je het product afbetaald tegen de tijd dat het aan vervanging toe is. 

Voordelen 

  • De rente is vast. Je weet zo altijd precies waar je aan toe bent. 
  • De looptijd en het aflosschema liggen vast. Je weet van tevoren wanneer je klaar bent met aflossen. 

Nadeel 

  • De rente op een persoonlijke lening is meestal hoger dan de rente op een flexibel krediet. 

Flexibel krediet 

Bij een flexibel krediet krijg je een kredietlimiet. Dat is het bedrag dat je maximaal mag lenen. Dit is bijvoorbeeld € 10.000. Je kunt het hele bedrag in één keer opnemen. Bijvoorbeeld voor een grote aankoop. Je mag het bedrag ook tijdens de opnameperiode (bijvoorbeeld 2 jaar) in delen opnemen, tot die kredietlimiet. 

Na je opnameperiode wordt je kredietlimiet elke maand lager. Door af te lossen zorg je ervoor dat je onder de kredietlimiet blijft. Totdat je op een gegeven moment alles hebt afgelost.

Geschikt voor: 

Wanneer je af en toe een groter bedrag nodig hebt dan je op dat moment kunt betalen. Bijvoorbeeld voor een langlopende verbouwing die je niet met een hypotheek betaalt.

Voordelen 

  • Je bent flexibel in het opnemen van bedragen. 
  • Je betaalt alleen rente over het opgenomen bedrag.

Nadelen 

  • De rente kan variabel zijn: de rente staat dan niet voor de hele looptijd vast. De maandlast kan dus hoger worden dan je nu denkt.  
  • Het kan verleidelijk zijn om een hoger bedrag te lenen dan nodig. 

Rood staan 

Rood staan betekent dat je te weinig geld op je bankrekening hebt staan, en dus in de min staat. Soms mag je van de bank toch geld opnemen van je betaalrekening. Ook al staat er nul euro op.  

Je leent dan geld van de bank. Bijvoorbeeld tot € 1.000 of € 2.500. Iedere keer dat je hier gebruik van maakt, betaal je rente over het opgenomen bedrag. Als je meer dan € 250 rood kan staan, wordt dat geregistreerd bij het Bureau Krediet Registratie.  

Tip: Bij de meeste banken kun je instellen dat je een e-mail of SMS krijgt als je (bijna) rood komt te staan.  

Tip: Check regelmatig hoeveel geld er nog op je bankrekening staat. Minstens iedere week, maar liever vaker. Dan voorkom je dat je per ongeluk in het rood komt te staan. 

Geschikt voor: 

  • Het opvangen van een dure maand. 

Voordelen 

  • Het is makkelijk. Je hoeft niet per keer een lening aan te vragen. 
  • Je kunt het gebruiken voor kleinere bedragen. 

Nadelen 

  • Er hangt een hoge rente aan vast. 
  • Het kan verleidelijk zijn om in het rood te blijven staan. 

Kopen op afbetaling 

Sommige bedrijven geven je de mogelijkheid om een product in delen te betalen. Daar moet je dan wel rente voor betalen. Ook als het om lage bedragen gaat. Dit kan bij winkels, maar ook als je online iets bestelt. Een voorbeeld van kopen op afbetaling is een telefoonabonnement waarbij je per maand voor de telefoon betaalt. 

Geschikt voor: 

  • Het kopen van producten. 

Voordeel 

  • Leningen zijn ook voor kleine bedragen mogelijk. 

Nadeel 

  • De verleiding om meer en sneller producten te kopen is groot. 

Creditcard 

Creditcards worden uitgegeven door banken en creditcardorganisaties. Bijvoorbeeld MasterCard of Visa. Met een creditcard kun je in veel (online) winkels, hotels en restaurants betalen. Zowel in Nederland als in het buitenland.  

Je kunt met een creditcard betalen totdat je een bepaald bedrag hebt bereikt. Je betaalt op rekening. Deze rekening wordt enkele weken later van je betaalrekening afgeschreven, meestal rond het begin van de volgende maand.  

Bij sommige creditcardorganisaties kun je de rekening gespreid betalen. Maar als je dat doet, krijg je te maken met een hoge rente en wordt de limiet aangemeld bij het BKR. 

Geschikt voor:  

  • Het kopen van producten 

Voordelen 

  • Een creditcard kun je op veel plekken gebruiken. Ook in het buitenland. 
  • Creditcardorganisaties bieden vaak extra’s, zoals verzekeringen. 

Nadelen 

  • Je kunt minder makkelijk een andere rekening afsluiten door de hoge rente. 
  • Je moet er vaak zelf aan denken om het openstaande bedrag te betalen. 
  • Een creditcard kost geld. Meestal € 20 tot € 50 per jaar. 
  • De verleiding om meer te kopen kan groot zijn.  

Achteraf betalen

Achteraf betalen kan tegenwoordig bij bijna elke online winkel. Je bestelt en ontvangt het product zonder te betalen. Pas als je het product besluit te houden, moet je de rekening betalen. Voorbeelden van aanbieders zijn Klarna, Riverty en Tinka. Je krijgt meestal twee tot zes weken om het openstaande bedrag te betalen.

Geschikt voor:

  • Het kopen van producten

Voordelen

  • Je hoeft pas te betalen nadat je het product in handen hebt.
  • Als je het product terugstuurt, hoef je niet te wachten tot je je geld terug hebt.

Nadelen

  • Je leent geld en maakt dus eigenlijk schulden.
  • Je moet er vaak zelf aan denken om het openstaande bedrag terug te betalen.
  • De verleiding om meer te kopen kan groot zijn.
  • De kosten kunnen snel oplopen als je niet op tijd je rekening betaalt.

Vijf tips om op een slimme manier achteraf te betalen

  1. Gebruik achteraf betalen alleen als je het product ook meteen kan betalen.
  2. Houd bij wat je nog moet betalen. Noteer de naam van de webshop, de naam van het bedrijf die het geld int (bijvoorbeeld Klarna), het bedrag dat je moet betalen en de uiterlijke datum waarop dat moet.
  3. Maak het geld meteen over als je besluit je artikel te houden.
    Wil je het artikel niet houden? Stuur het dan binnen 14 dagen terug.
  4. Betaal je niet meteen, zet dan in je agenda wanneer je uiterlijk moet betalen – meestal binnen 14 dagen – of zet het alvast klaar in je bankapp.
  5. Houd je mailbox in de gaten voor betalingsherinneringen van bijvoorbeeld Klarna, Tinka, Riverty en Billink en betaal meteen als je de eerste herinnering krijgt. Zo voorkom je hoge boetes.

Klantenkaarten 

Veel winkels en bedrijven geven klantenkaarten of winkelpasjes uit. Met sommige daarvan kun je ook op krediet kopen. Dit is dan vergelijkbaar met een creditcard. Met sommige klantenkaarten koop je een artikel, waarvoor je later pas de rekening krijgt. Soms kun je de rekening in termijnen betalen. 

Geschikt voor: 

  • Als je vaak aankopen doet in dezelfde winkel. 

Voordeel 

  • Het is makkelijk. 

Nadelen 

  • Ook hier hangt een hoge rente aan vast. 
  • De verleiding om veel te kopen kan groot zijn.  

Leasen 

Bij leasen betaal je een aantal jaren een vast bedrag per week of per maand. Er zijn twee vormen van leasen: financiële lease en private lease. 

Financiële lease 

Financiële leasing lijkt veel op huurkoop. Je kunt hiermee bijvoorbeeld een keuken of parket aankopen. Meestal worden afspraken over onderhoud en garantie in de leaseovereenkomst opgenomen. In veel gevallen kun je aan het eind van de leaseperiode het product aankopen tegen een symbolisch bedrag. Pas als je het bedrag van de koopoptie hebt betaald, ben je eigenaar. 

Geschikt voor: 

  • Bij het gebruik van een specifiek product. 

Voordelen 

  • Je krijgt vaak extra service voor het product, zoals onderhoud. 
  • De rente die je bij financiële leasing betaalt, is aftrekbaar voor de belasting als je het product gebruikt voor verbetering van je eerste eigen woning.  

Nadelen 

  • De lening is gekoppeld aan een specifiek product. Je kunt niet van de lening af zonder het product te verwijderen. Wat lastig is bij een keuken of vloer. 
  • Als je de aflossing niet meer kunt betalen, en je hebt nog geen 75 procent van de schuld afbetaald, kan de leasemaatschappij het product opeisen. 

Private lease 

Deze vorm van leasen lijkt meer op huren. Wanneer het contract is afgelopen ben je geen eigenaar van het artikel en geef je het weer terug. Auto’s worden bijvoorbeeld op deze manier aangeboden. Of een nieuwe tv, laptop of wasmachine. Je kunt het artikel na afloop van de leaseperiode vaak wel kopen.  

Geschikt voor: 

  • Het gebruik van een specifiek product. 

Voordelen 

  • Je krijgt vaak extra service voor het product, zoals onderhoud. 

Nadelen 

  • De lening is gekoppeld aan een specifiek product. Je kunt in de tussentijd niet van de lening af zonder het product in te moeten leveren.  
  • Er komen mogelijk extra kosten als er iets in je financiële situatie verandert. 

Op de site van de AFM lees je waar je op moet letten bij private lease

Flitskrediet  

Via het internet of een sms is het mogelijk om snel een klein bedrag te lenen. Deze leningen moet je binnen een korte tijd terugbetalen. Bijvoorbeeld binnen twee weken. Deze lening wordt een flitskrediet of minilening genoemd.  

Door de korte looptijd (korter dan 3 maanden) vielen deze leningen niet onder de bestaande wetgeving voor kredieten. Aanbieders maakten daar handig gebruik van door hoge kosten te rekenen. Dit noemden zij geen rente, maar behandelingskosten. 

Inmiddels is in de wet vastgelegd dat een flitskrediet aan dezelfde voorwaarden moet voldoen als andere kredieten. Alle verplichte kosten bij het afsluiten moeten in een rentepercentage worden omgerekend. Dit mag niet meer zijn dan 15 procent per jaar.  

De verstrekkers van flitskrediet hebben daarom hun aanbod aangepast. Ze werken nu vanuit het buitenland en vragen (extra) geld voor bepaalde diensten, zoals een garantiestelling, advies over verzekeringen of het snel overboeken van het geld. 

Deze diensten zijn in theorie misschien niet verplicht, maar in de praktijk waarschijnlijk wel noodzakelijk. In dat geval zijn dit soort leningen erg duur. Daarnaast rekenen de leningverstrekkers forse boetes wanneer je te laat terugbetaalt. Ook als je maar één dag te laat bent.  

Geschikt voor:  

  • Geld op korte termijn 

Heb je op korte termijn geld nodig? Denk dan goed na voordat je gebruik maakt van een dergelijk flitskrediet. Als het echt nodig is, is rood staan een minder dure optie. Zo kost € 150 rood staan, tegen 10 procent gedurende 21 dagen, minder dan € 1,50. Dit is veel minder dan de € 25 die sommige partijen vragen voor bijvoorbeeld een spoedboeking of een garantiestelling.  

Pandkrediet of terugkoop  

Er zijn bedrijven waar je artikelen als elektrische apparaten of sieraden kunt verpanden. Het artikel wordt opgeslagen bij het bedrijf. In ruil daarvoor krijg je een geldbedrag in handen. Wanneer je weer genoeg geld hebt, kun je het artikel weer terugkopen. Tegen betaling van het geleende bedrag en een opslag.  

Deze bedrijven heten pandhuizen of lommerds. Haal je het artikel niet binnen een bepaalde termijn op? Dan kan het pandhuis het artikel verkopen. Dit heet lenen met een onderpand. 

In Den Haag en Amsterdam zijn dit gemeentelijke instellingen. Bijvoorbeeld de Stadsbank of Bank van Lening. In overige plaatsen zijn ook commerciële bedrijven actief als pandhuis.  

Geschikt voor:  

  • Pandkrediet kan handig zijn als je een tijdelijk tekort hebt en het geld snel nodig hebt. 

Voordeel  

  • Bij een pandkrediet heb je geen schuld. Je hoeft geen rente te betalen en je wordt niet achtervolgd door schuldeisers. Het ergste wat kan gebeuren is dat je het artikel niet meer terug kunt kopen.  

Nadeel  

  • De kosten zijn behoorlijk hoog. De opslagkosten zijn veel hoger dan de rente van de meeste kredieten. De gemeentelijke pandhuizen rekenen het maximale rentepercentage van 15 procent op jaarbasis. Commerciële bedrijven zitten daar vaak ver boven.  

Heb je aanhoudende geldproblemen? Dan is pandkrediet geen oplossing. Je zult waarschijnlijk niet voldoende geld bij elkaar krijgen om het artikel terug te kunnen kopen. Heb je geld nodig en ben je niet aan het artikel gehecht? Dan kun je het artikel ook verkopen. Dat kan bij het pandhuis, maar ook via andere kanalen. Bijvoorbeeld via Marktplaats. Vaak krijg je daar dan meer voor dan bij verpanden. 

Voorschot effecten  

Bezit je effecten? Dan is het mogelijk om met die effecten als onderpand krediet te krijgen. Het maakt niet uit waaraan je het krediet besteedt. Vaak wordt zo’n krediet gebruikt om nieuwe effecten te kopen.  

Een andere manier om lening met onderpand te krijgen is een polis van de levensverzekering te belenen. Dit kan alleen als in de voorwaarden van de levensverzekering staat dat de polis te belenen is. Het krediet kun je krijgen bij de verzekeraar van de levensverzekering. Het bedrag dat je zo kunt lenen is zo’n 90 tot 100 procent van de afkoopwaarde. Je kunt het krediet opnemen tot uiterlijk de einddatum van de verzekering. 

Voordeel  

  • Vanwege het onderpand kan de rente lager zijn dan de rente op een doorlopend krediet of persoonlijke lening.  

Nadeel  

Het onderpand wordt minder waard als de koersen dalen. De bank kan je dan verzoeken het onderpand aan te vullen.