Wonen is duur in Nederland. Het Nibud vindt dat iedereen de woonlasten moet kunnen betalen zonder dat zij hierdoor in financiële problemen komen. Dat geldt zowel voor huurders als voor kopers en voor zowel Europees als Caribisch Nederland.
Relevantie
Woonlasten zijn een groot onderdeel van het huishoudbudget, vooral voor huishoudens met een laag inkomen. Financiële problemen liggen op de loer wanneer mensen door hoge woonlasten te weinig geld overhouden om andere noodzakelijke uitgaven te doen.
Actualiteit
Door een tekort aan betaalbare woningen stijgen huurprijzen en woningprijzen. De betaalbaarheid van de vaste lasten komt hiermee voor veel huishoudens in het gedrang.
Focus
Mensen moeten beschermd worden tegen te hoge woonlasten, dat kan door normen op te stellen waaraan huurders, verhuurders en hypotheekverstrekkers zich moeten houden. Ook is er behoefte aan inzicht in welke huishoudens ondanks huurtoeslag in de problemen komen.
Feiten en cijfers
bijna de helft van de huurders heeft moeite met rondkomen.
Op het gebied van de betaalbaarheid van wonen zien we in Nederland veel spreiding: sommige mensen geven helemaal niets meer uit aan wonen doordat ze bijvoorbeeld hun hypotheek afgelost hebben. Anderen betalen juist de hoofdprijs, omdat ze geen betaalbare woning kunnen vinden. De woningnood dwingt mensen soms om voor hogere huren of hogere hypotheken te gaan dan verstandig is.
We vinden het belangrijk dat mensen stijgende woon- en energielasten kunnen blijven betalen, zodat hun bestaanszekerheid niet in het geding komt. Om financiële problemen te voorkomen, berekenen we berekenen wat een ‘verstandige’ woonlast is en geven we daarover advies aan verhuurders en huurdersorganisaties.
Het Nibud pleit voor
Bescherming voor huizenkopers en huurders
Wonen moet betaalbaar zijn. Huizenkopers en huurders moeten daarom beschermd worden tegen te hoge woonlasten. Het huis dat iemand koopt of huurt moet voor de eigen situatie betaalbaar zijn, om financiële problemen te voorkomen.
Een eerlijke woningmarkt
De vrije huurdersmarkt zorgt op dit moment voor ongelijke kansen op een woning. Ook op de kopersmarkt vallen groepen buiten de boot. Het is noodzakelijk dat de overheid regulerende maatregelen neemt om passende woonruimte mogelijk te maken.
Adequate hulp bij problemen
Huurders of woningeigenaren met betalingsproblemen moeten op tijd geholpen worden om erger te voorkomen. Wanneer mensen hun woonlasten (tijdelijk) niet kunnen betalen moeten er alles aan gedaan worden om huisuitzetting te voorkomen.
Een huurverhoging van 4,5 procent per 1 juli blijft ook in 2025 betaalbaar omdat de gemiddelde huurquote voor huurders daalt. Dit blijkt uit onderzoek dat het Nibud voor Aedes heeft uitgevoerd.
In tegenstelling tot vorig jaar verandert er in 2025 niks aan de systematiek die bepaalt wat mensen maximaal kunnen lenen voor een huis. De meeste mensen kunnen een iets hogere hypotheek krijgen.
Uit onderzoek van NHG blijkt dat ruim een derde van de huizenbezitters zich zorgen maakt over de financiële situatie. Ze hebben niet of maar net genoeg inkomen om rond te komen.
Bij het Nibud stellen we normen en richtbedragen op. De bekendste daarvan zijn misschien wel de richtlijnen voor zak- en kleedgeld, de hypotheeknormen en de thuiswerkvergoeding.
Eigenaren van energiezuinige woningen hebben een lagere energierekening, waardoor zij meer overhouden voor de hypotheek. Dat staat in het Nibud-advies Hypotheeknormen 2024 dat aan de Tweede Kamer is aangeboden.
Gepubliceerd op:
Projecten van het Nibud
Het Nibud heeft een methode ontwikkeld die aangeeft wanneer een woonlast te hoog is. Deze methode wordt door hypotheekverstrekkers, de overheid en toezichthouders gebruikt om regels voor hypotheekverstrekking op te stellen. Ook wordt hiermee gekeken of huren niet te hoog zijn voor bepaalde groepen en of de huursubsidie voldoet. Deze huurnormen ontwikkelen we voor Europees en Caribisch Nederland.
We adviseren woningcorporaties over wat een verantwoorde huurstijging voor hun huurders is. Dankzij onze berekeningen hebben we tevens inzicht in welke huishoudens ondanks huurtoeslag mogelijk in de problemen komen.
Consumenten informeren we door onze voorlichten en tools als de Huurwijzer. Daarin kunnen mensen nagaan of een woning bij hun budget past.