Home > Consumenten > Thema's > Pensioen en vermogen > Pensioenopbouw > Zelf (extra) pensioen opbouwen

Zelf (extra) pensioen opbouwen

In sommige situaties is het nodig of verstandig om zelf aanvullend pensioen op te bouwen. Op welke manieren kunt u uw pensioeninkomen zelf aanvullen, en wat zijn de voor- en nadelen?

Wanneer verstandig?

In welke situaties is het in elk geval verstandig om zelf (extra) pensioen op te bouwen?

als zelfstandig ondernemer of zzp’er bouwt u geen werknemerspensioen op
sommige werkgevers bieden geen (of een kleine) pensioenregeling aan
als u een aantal jaren niet of weinig heeft gewerkt waardoor een pensioengat is ontstaan.

Maar ook als u wel werknemerspensioen opbouwt, is het goed om na te gaan of het bedrag dat u kunt verwachten na pensionering aansluit bij uw wensen. Zo niet, dan kunt u ervoor kiezen om zelf uw pensioeninkomen aan te vullen.

U kunt dat op verschillende manieren doen. Wat zijn de voor- en nadelen?

Sparen op een spaarrekening

Dit is met name geschikt als u al wel pensioen opbouwt (of heeft opgebouwd), maar extra geld opzij wil zetten.

Voordelen

Het is eenvoudig.
Het risico dat u uw geld verliest is klein. Bij een zeer lage rente kan uw geld wel minder waard worden (u kunt later minder kopen voor het bedrag dan nu).
U kunt altijd bij uw geld als u (onverwacht) geld nodig heeft.

Nadelen

Het rendement is laag.
Bij een vermogen (beleggingen en spaargeld) van meer dan € 50.000 per persoon betaalt u vermogensbelasting.
U kunt in de verleiding komen om het geld te gebruiken voor andere doeleinden.

Er zijn wel verschillen in spaarrekeningen, waarbij de een flexibeler is bij inleggen en opnemen, en de ander wat meer rendement oplevert. Bekijk wat in uw situatie het best past.

Beleggen

U kunt beleggen in aandelen, obligaties, beleggingsfondsen of vastgoed.

Voordelen

Het rendement op de lange termijn is vaak hoger dan bij sparen.
Er zijn weinig fiscale regels. Dat geeft u meer vrijheid dan bijvoorbeeld bij een lijfrenteverzekering of bankspaarproduct.
U kunt uw beleggingen verkopen als u (weer) geld nodig heeft.

Nadelen

Het is niet gegarandeerd dat de gewenste winst wordt behaald. U behaalt misschien minder rendement dan verwacht of u krijgt zelfs minder geld terug of verliest geld dat u in heeft gelegd.
Bij een vermogen (beleggingen en spaargeld) van meer dan € 50.000 per persoon betaalt u belasting in box3.
U kunt in de verleiding komen om uw beleggingen te verkopen en het geld te gebruiken voor andere doeleinden.

Als u wilt beleggen voor uw pensioenopbouw is het aan te raden om een financieel adviseur in te schakelen. De adviseur bekijkt met u wat in uw situatie passend is.

Lees meer over starten met beleggen en beleggen voor de lange termijn (veb.net).
De online rekentool Geldplan ‘Sparen, aflossen, beleggen’ biedt inzicht in uw financiële ruimte om te beleggen.

(Tijdelijke) lijfrenteverzekering of een lijfrentespaarrekening (banksparen)

U kunt een (tijdelijke) lijfrenteverzekering afsluiten of geld storten op een lijfrentespaarrekening (banksparen).

U sluit hiermee een financieel product af bij een verzekeringsmaatschappij of bank. U betaalt een premie (inleg), en vanaf uw AOW-leeftijd ontvangt u maandelijks een bedrag via een (tijdelijke of levenslange) oudedagslijfrente of een bankspaarrekening.

Voordelen

U krijgt niet eerder dan uw AOW-leeftijd de beschikking over geld: u kunt dus niet in de verleiding komen om het geld al eerder voor andere doeleinden te gebruiken.
U krijgt een beeld van hoeveel u ongeveer opbouwt en maandelijks krijgt uitbetaald na uw pensioen.
Als u aan de belastingregels voldoet (zie ook: banksparen en lijfrenteverzekering), hoeft u geen vermogensbelasting te betalen over het bedrag dat u opbouwt. U betaalt pas belasting als u het bedrag krijgt uitgekeerd (na uw pensioen).
Bij een levenslange lijfrenteverzekering weet u dat u tot uw dood een maandelijks bedrag krijgt uitgekeerd. Bij een bankspaarrekening krijgt u dit sowieso twintig jaar lang vanaf uw AOW-leeftijd.

Nadelen

U kunt niet bij het geld mocht u dat (onverwacht) nodig hebben.
De belastingregels die gelden voor deze financiële producten maken ze iets ingewikkelder en zorgen voor minder vrijheid.

Let op: Het financiële product zelf kost ook geld. Vraag naar de kosten en het verschil tussen de totale premie die u tijdens de looptijd betaalt en de verwachte opbrengst.

Er zijn allerlei producten en aanbieders. Het is slim om u door een financieel adviseur goed te laten informeren over de mogelijkheden en voorwaarden.

Let op: lijfrenteverzekeringen en lijfrentespaarrekeningen (banksparen) verschillen op een aantal punten van elkaar:

Zie ook: banksparen of lijfrente?

Hulp bij kiezen

Doel
Gaat het om een ‘extra’ bedrag voor meer comfort na uw pensioen? Of is het doelvermogen bedoeld om noodzakelijke uitgaven te doen? Neem dan minder risico.
Termijn
Gaat u al snel met pensioen? Dan is het verstandig om minder risico te nemen dan wanneer u pas over lange tijd met pensioen gaat. Financiële tegenvallers zijn op korte termijn moeilijker op te vangen.

Tips

Sparen voor later betekent nu minder uitgeven. Hoeveel geld kunt en wilt u nu opzij zetten? Het Persoonlijk Budgetadvies kan daar inzicht in bieden.
Bent u zelfstandig ondernemer? U kunt gebruikmaken van de (fiscale) oudedagsreserve voor uw pensioen.
Bent u in loondienst? Vraag bij uw pensioenfonds of pensioenverzekeraar na of u kunt bijsparen in de pensioenregeling. Wat zijn de voorwaarden? Denk daarbij aan de kosten, het rendement en eventuele fiscale gevolgen.

Uitgaven bijstellen

In plaats van extra pensioen opbouwen, kunt u ook uw verwachte uitgaven na pensioen verlagen. U kunt bijvoorbeeld:

uw hypotheek (sneller) aflossen. Dit verlaagt de maandlasten als u met pensioen bent.
op termijn verhuizen naar een kleinere woning of huurhuis. Er komt dan vermogen vrij uit uw huidige woning.
investeren in rendabele energiezuinige maatregelen, zodat u straks minder betaalt aan energie.

Hoeveel moet ik opzij zetten?

Er zijn meerdere manieren om een bedrag te bepalen:

U kunt jaarlijks met fiscaal voordeel een maximumbedrag opbouwen voor uw pensioen: uw jaarruimte (belastingdienst.nl) en reserveringsruimte.
U kunt uw verwachte uitgaven na pensionering op een rijtje zetten en uitrekenen hoeveel u verwacht per jaar tekort te komen. De Pensioenschijf-van-vijf is hier een handig hulpmiddel voor. Reken daarna uit hoeveel u nu maandelijks opzij zou moeten zetten om dat tekort op te vullen. Is dat bedrag haalbaar in uw huidige begroting? Zie ook de tool: Hoeveel moet u nu gaan sparen voor een aanvullend pensioen? (berekenhet.nl)
Bepaal wat u maandelijks kunt en wilt sparen. De tool Aanvullend pensioen berekenen (berekenhet.nl) biedt inzicht in het bedrag dat u daarmee na uw pensionering maandelijks extra te besteden heeft.