Zaken regelen bij een overlijden

Bij een sterfgeval moet u altijd als eerste contact opnemen met de huisarts. Die moet het overlijden officieel vaststellen. Zodra het overlijden officieel is bevestigd, moet er aangifte gedaan worden bij de burgerlijke stand. Vaak doet de uitvaartondernemer dat. Hij of zij geeft u een akte van overlijden. Maak hier meerdere kopieën van. Die heeft u vaak nodig om instanties te informeren.

Controleer of er een uitvaartverzekering is afgesloten. Hiermee kunt u (een deel van) de begrafenis-of crematiekosten betalen. Bewaar alle rekeningen rondom het overlijden. Deze kosten die u niet krijgt vergoed via de uitvaartverzekering, kunt u aftrekken van de erfenis.

Aan een uitvaart kunnen (hoge) kosten zijn verbonden. De Uitvaartberekenaar laat zien welk bedrag u ongeveer kunt verwachten.

De notaris geeft u een verklaring van erfrecht. Dit is een officiële verklaring met daarin informatie over de overledene, de nalatenschap en de erfgenamen. Deze verklaring heeft u nodig om zaken met de bank te regelen. Als er een testament is opgemaakt, maakt dat het verdelen van inboedel en vermogen gemakkelijker.

Als het banksaldo van de overledene lager is dan € 100.000 en er is geen testament, dan is een verklaring van erfrecht niet nodig. Dit bespaart notariskosten.

In een testament kan de overledene hebben aangewezen wie de afwikkeling van de erfenis regelt: de executeur. De executeur kan één van de erfgenamen zijn, maar het kan ook een buitenstaander zijn.

• Zie voor meer informatie erfwijzer.nl/executeur

De notaris kan u ook een boedelvolmacht geven. Daarmee geeft u iemand een machtiging om de erfenis namens alle erfgenamen te regelen.

Was er een levensverzekering afgesloten? En/of was er een overlijdensrisicoverzekering, gekoppeld aan de hypotheek? De nabestaanden kunnen de hypotheekschuld (gedeeltelijk) aflossen met bedrag dat de verzekeringsmaatschappij uitkeert.

Tip: Via het Verbond van Verzekeraars kunt u laten opzoeken of de overledene levensverzekeringen had die tot uitkering komen.

Welke verzekeringen had de overledene? Sommige verzekeringen, zoals een ziektekostenverzekering en WA-verzekering kunt u direct stopzetten.

Als de koopwoning van de overledene nog moet worden verkocht, kan het verstandig zijn de inboedel- en opstalverzekering zo lang aan te houden.

Breng de volgende instanties op de hoogte van het overlijden:

• Werkgever
• Pensioenfonds
• Verzekeringsmaatschappijen
• Banken
• Organisaties waar de overledene abonnementen en lidmaatschappen heeft lopen
• Donateurschappen
• Verenigingen
• Woningbouwvereniging
• Klantenkaarten

Als iemand overlijdt wordt de Sociale Verzekeringsbank automatisch op de hoogte gebracht. Op svb.nl/overlijden kunt u nagaan wat de gevolgen zijn voor de pensioenen en uitkeringen die de SVB betaalt (AOW, Anw en kinderbijslag).

Maak een afspraak bij de bank. Bereid u goed voor en zet al uw vragen op papier. Zoek ook uit welke producten de overledene bij de bank heeft lopen:

• Betaalrekeningen
• Spaarrekeningen
• Machtigingen
• Automatische incasso’s
• Creditcard
• Lijfrenteverzekeringen en koopsompolissen
• Hypotheek
• Beleggingen
• Bankkluis
• Leningen

Bespreek met de bank of de rekeningen op een andere naam moeten komen te staan. Vraag ook of u producten kunt opzeggen. Deze producten kunnen natuurlijk bij verschillende banken of instanties zijn afgesloten.

Tip: Wilt u nagaan of de overledene nog ergens een bankrekening heeft? De Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) heeft een loket geopend voor slapende tegoeden: slapendetegoeden.nl.

De Belastingdienst wordt automatisch op de hoogte gebracht als iemand overlijdt, tenzij de overledene in het buitenland woont.
Wat is slim om te doen:

• Krijgt de overledene maandelijks een voorlopige aanslag? Zet die dan stop.
• Doe de aangifte inkomstenbelasting over het deel van het kalenderjaar dat de overledene wel heeft geleefd. Dit kan gedurende het jaar, dit hoeft niet te wachten totdat het kalenderjaar is afgelopen. Lees op belastingdienst.nl over de speciale Aangifte Inkomstenbelasting voor overledenen.

Als de Belastingdienst verwacht dat er een erfenis zal zijn, stuurt de Belastingdienst de Aangifte Erfbelasting toe.

Is de overledene uw partner? Dan is de Geldwijzer Nabestaanden een handig startpunt om na te gaan voor welke financiële regelingen voor nabestaanden u in aanmerking komt.

• Naar de Geldwijzer Nabestaanden

Doordat uw gezinssituatie en inkomen verandert, heeft u mogelijk recht op toeslagen waar u eerder geen recht op had.

• Lees meer over tegemoetkomingen

Ook uitgaven kunnen veranderen. Verzekeringspremies en lokale lasten (gemeentelijke heffingen en waterschapsbelastingen) zijn voor éénpersoonshuishoudens lager dan voor meerpersoonshuishoudens. Het is slim om uw inkomsten en uitgaven in de nieuwe situatie op een rij te zetten.

• Het Nibud Persoonlijk Budgetadvies helpt u om uw (nieuwe) inkomsten en uitgaven in kaart te brengen