Is er toezicht op financiële instellingen?

Als er iets misgaat bij een bank of andere financiële instelling kan dat grote gevolgen hebben. U kunt dit als consument merken. Ook financiële instellingen zelf kunnen hier onder lijden.

Om problemen te voorkomen staan financiële dienstverleners onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten.

AFM: toezicht op financiële instellingen

Financiële dienstverlening is in Nederland geregeld in de Wet Financieel Toezicht (WFT). De Autoriteit Financiële Markten (AFM) is verantwoordelijk is voor de uitvoering van deze wet en houdt daarom toezicht op het gedrag van financiële instellingen op het gebied van sparen, lenen, beleggen, pensioenen en verzekeren.

Vergunning

Alle financiële dienstverleners in Nederland, zoals adviseurs en banken, moeten een vergunning hebben van de AFM. Onderstaande vergunningen kunnen verleend worden zodat een dienstverlener (een product) kan:

• Aanbieden

Een aanbieder levert een product, bijvoorbeeld een bankspaarrekening of een koopsompolis.

• Adviseren

Een adviseur zoekt uit wat voor uw situatie een goede oplossing is.

• Bemiddelen

U moet zelf aangeven wat u een goede oplossing vindt. Een bemiddelaar sluit alleen de overeenkomst.

• Optreden als gevolmachtigd agent

Dit is een bemiddelaar die namens een aanbieder een product mag afsluiten.

• Herverzekeren

Hier heeft u als consument niet mee te maken.

Voorwaarden AFM-vergunningen

De AFM-vergunningen gelden voor bepaalde diensten. Voor hypotheken is een andere vergunning nodig dan voor verzekeringen. Om een vergunning te krijgen, toetst de AFM de financiële dienstverlener op de volgende wettelijke eisen:

• betrouwbaarheid;
• deskundigheid;
• financiële zekerheid;
• adequate en integere bedrijfsvoering;
• transparantie;

De zorgplicht houdt in dat de financiële dienstverlener informatie over u inwint en een product adviseert dat bij u past. Financiële dienstverleners moeten een klachtenregeling hebben en aangesloten zijn bij een geschillencommissie.

De eisen voor de dienstverlener zijn bij advisering strenger dan bij bemiddeling. Bij dat laatste speelt u immers zelf een grotere rol. In principe doet een financiële dienstverlener aan advisering. Als hij alleen bemiddelt, moet hij dat vooraf uitdrukkelijk aangeven.

Dienstverleners controleren

U kunt zelf op de website van de AFM registers raadplegen. Zo controleert u of een dienstverlener de juiste vergunning heeft en welke diensten zij mag verlenen. Ook vindt u op deze website waarschuwingslijsten met onbetrouwbare instellingen. De AFM adviseert om geen zaken te doen met deze instellingen.

Financiële Bijsluiter

De aanbieder moet u bij ingewikkelde financiële producten een Financiële Bijsluiter geven. Hierin staan de belangrijkste kenmerken van het product. U krijgt deze niet standaard, u moet er zelf om vragen. Dit kunt u doen bij de aanbieder, bij de adviseur of bemiddelaar. De aanbieder moet de Financiële Bijsluiter op tijd en zonder extra kosten verstrekken voordat de overeenkomst is gesloten.

Keurmerk Klantgericht Verzekeren

Sommige dienstverleners willen meer doen dan van de wet nodig is. Zij sluiten zich aan bij een keurmerk. Het Keurmerk Klantgericht Verzekeren is een kwaliteitsgarantie voor de dienstverlening en klantgerichtheid van een verzekeraar. De Stichting Toetsing Verzekeraars geeft het keurmerk uit. Met dit keurmerk weet u dat u te maken heeft met een klantgerichte verzekeraar.

Klachten

Het is aan te raden om de afspraken die u maakt op papier te zetten. Zo voorkomt u misverstanden achteraf. Heeft u een klacht? Deze kunt u indienen bij de dienstverlener. Elke dienstverlener moet een klachtenregeling hebben. Komt u er vervolgens niet samen uit? Dan kunt u terecht bij het Klachteninstituut Financiële Dienstverlening (Kifid) en/of bij de rechter.