Kleedgeld: leren budgetteren

Ooit zullen uw kinderen financieel op eigen benen staan. Maar daar is oefening voor nodig. Kleedgeld kan daarbij helpen. Uw kinderen leren zo zelf met geld omgaan. En u weet precies hoeveel u aan kleding voor uw kinderen kwijt bent. Welke afspraken moet u maken met uw kind?

Wanneer beginnen met kleedgeld?

Kinderen van 12 of 13 jaar voelen zich vaak al verantwoordelijk voor hun kledingbudget. Het is dus een mooie leeftijd om te starten met kleedgeld. Kleding is vooral voor pubers erg belangrijk. Ze zijn gemotiveerd om goed na te denken over hoe ze hun kleedgeld uitgeven. Ze oefenen zo met verschillende kanten van budgetteren:

• Afstemmen van uitgaven op inkomsten
• Maken van keuzes
• Geld opzij leggen voor grotere aankopen

In het begin moet u uw kinderen misschien nog een beetje helpen. Bijvoorbeeld door samen een overzicht te maken van wat nodig is en wat het ongeveer kost. Ook kunt u helpen bepalen wanneer uw kind een bepaald kledingstuk aan moet schaffen.

Hoeveel kleedgeld geef ik?

Dit hangt onder andere af van hoeveel u aan kleding kunt of wilt uitgeven. En wat uw kind wel of niet van dit bedrag moet betalen. Concrete bedragen zijn daarom moeilijk te noemen.

Uit Nibud-gegevens blijkt dat alle kleding (dus van sokken, ondergoed tot een winterjas) voor jongens van 12 jaar en ouder minimaal 55,50 euro per maand kost. Voor meisjes is dit 51,50 euro per maand. In de praktijk betalen kinderen meestal niet alle kleding van het kleedgeld (bijvoorbeeld geen sport- of badkleding).

• De doorsnee scholier krijgt ongeveer € 50,- per maand aan kleedgeld. Uit Nibud-onderzoek blijkt dat er maar kleine verschillen zijn tussen leeftijden.

Maak afspraken met uw kind

Zorg dat u vooraf goede afspraken over het kleedgeld maakt met uw kind:

• Overweeg (een deel van) het bedrag op een bankrekening te storten. Zo leert uw kind daar ook mee omgaan.
• Bepaal een vast tijdstip waarop u het kleedgeld geeft of overmaakt. Bijvoorbeeld eens per maand of eens per kwartaal. Een goed moment kan zijn als u de kinderbijslag ontvangt.
• Spreek af wat uw kind van het kleedgeld moet kopen. Moet uw kind bijvoorbeeld ook zelf schoenen, ondergoed, sportkleding en reparaties betalen? En hoe zit het met nette kleding voor speciale gelegenheden?
• Stel een termijn vast waarvoor u het bedrag afspreekt. Kijk bijvoorbeeld vlak voor de verjaardag van uw kind of u het bedrag kunt verhogen.
• Houdt uzelf ook aan de afspraken. Geef steeds hetzelfde bedrag, op = op.
• Vertel uw kind dat het regelmatig geld opzij moet leggen voor een duurdere aankoop, zoals een winterjas.
• Onthoud dat kleedgeld geen middel is om te straffen. Het is een middel om verantwoord met geld te leren omgaan.

Het werkt vaak goed om de gemaakte afspraken op papier te zetten. Print bijvoorbeeld een mooi contract en onderteken het samen. Zet hierin tot wanneer het contract loopt, het bedrag, wanneer en hoe u betaalt en wat uw kind zelf moet betalen.

Het Nibud heeft een invulschema gemaakt om te downloaden: wat zijn de kosten en wie betaalt wat?

Van fouten leren

De eerste periode dat uw kind kleedgeld krijgt kan er best iets misgaan. Uw kind geeft bijvoorbeeld alles uit aan dure sportschoenen. Er is dan geen geld meer over om de versleten spijkerbroek te vervangen. Die spijkerbroek moet dan een tijdje langer mee. U hoeft dan als ouder echt niet direct in te grijpen. Van zulke dingen leren kinderen juist hoe ze met hun geld moeten omgaan.

Kleedgelddilemma’s van ouders

Bij kleedgeld is het belangrijk dat iedereen zich aan de regels houdt. Uw kind krijgt een vast bedrag en op is echt op. Je hier aan houden als ouder is niet altijd makkelijk. De volgende 6 kleedgelddilemma’s van ouders laten dat zien.

1. Kwijt…
   Stel: uw dochter heeft net haar kleedgeld uitgegeven. Ze laat per ongeluk de nieuwe aankopen in de bus staan. Een telefoontje naar gevonden voorwerpen levert niets op.

Wat doet u? Koopt u iets nieuws voor haar? Of is dit een leerzame ervaring om beter op haar spullen te letten?

2. Verpest!
   Uw zoon doet de was. Heel lief, maar nu is het witte t-shirt van zijn zus niet meer wit. Ze eist schadevergoeding.

Laat u uw zoon een nieuw shirt betalen? Betaalt u het zelf? Of kan een ongelukje gebeuren en moet ze dat accepteren van familie?

3. Beloning?
   Zijn vader belooft jullie zoon nieuwe sportschoenen als hij een 8 of hoger haalt voor zijn proefwerk wiskunde. Maar u had net meer kleedgeld afgesproken, zodat hij zelf sportspullen kan kopen.

Beloofd is beloofd? Of gaat het niet door, omdat het niet volgens de afspraak is?

4. Buitenkans?
   Het kleedgeld van die maand is op. Uw dochter ziet ergens een geweldige broek, nu met korting. Als ze moet wachten op de nieuwe maand, is de aanbieding niet meer geldig.

Mag ze een voorschot? Zo ja, hoe hoog mag dat zijn en vanaf wanneer kan ze erom vragen? Of had ze moeten sparen?

5. Net te kort!
   Uw zoon ziet een mooie trui die hij heel graag wil hebben. Zelf vindt u de trui ook leuk. Helaas komt hij net 2 euro te kort.

Legt u dit kleine bedrag bij? Of had hij moeten sparen?

6. Nee hoor, ik heb niks nodig!
   Uw zoon van 16 wil zijn kleedgeld uitgeven aan een computerspel. En dat terwijl de gaten in zijn spijkerbroek zitten!

Is kleedgeld strikt voor kleding? Of is het zijn geld en laat u hem vrij?

Tip:
Lees ook de dilemma’s die Nibud-medewerker Rita Zeelenberg beschrijft in haar weblog Kleedgeld: dilemma’s voor ouders.

‘Daar kom ik nooit mee uit!’

U wilt uw kinderen natuurlijk een redelijk bedrag aan kleedgeld geven. Maar ze hebben soms dure wensen. Het kan dus zo zijn dat ze niet alles kunnen betalen wat ze willen hebben. Eventueel kunnen ze zelf het kleedgeld aanvullen met een deel van het zakgeld of met een bijbaantje.

Het belangrijkste is dat kinderen moeten leren om uit te komen met een bepaald budget. Als volwassene moeten ze hun wensen straks ook afstemmen op hun inkomsten. In de praktijk blijkt vaak dat kinderen heel inventief zijn. Met een beperkt budget kunnen ze heel wat van hun garderobe maken!

Tip:
Lees alles over opvoeden en geldzaken in de Nibud-uitgave Gids voor financieel opvoeden. Meer informatie vindt u in onze webwinkel.