Nibud-onderzoek

Het Nibud is een kennis- en adviescentrum op het gebied van huishoudfinanciën. Vanuit een kennisdatabank en multidisciplinaire teams vertaalt het instituut actuele kennis naar bruikbare adviezen en waardevolle toepassingen. Een team van specialisten doet dagelijks onafhankelijk onderzoek naar verschillende aspecten van omgaan met geld. Deze kennis passen we breed toe in eigen voorlichting en advisering.

Kennisgebieden

Het kennisteam van het Nibud bestaat uit onder andere econometristen, gedragsdeskundigen, koopkrachtdeskundigen en psychologen. Zij onderzoeken en analyseren trends en ontwikkelingen omtrent huishoudfinanciën en verwerven hiermee steeds nieuwe inzichten in de geldzaken van consumenten . De belangrijkste twee onderzoeksterreinen zijn financiële ‘feiten en cijfers’ en (beïnvloeding) van financieel gedrag.

Feiten en cijfers

Met onze onderzoeken verzamelen we concrete feiten en cijfers. Deze geven antwoord op vragen als:

• Wat geven huishoudens uit, gerelateerd aan het inkomen;
• Wat zijn de effecten van beleid op inkomen en uitgaven;
• Wat is minimaal nodig om rond te komen;
• Wat is betaalbaar voor welk huishouden.

Geldgedrag van consumenten

Steeds meer wordt duidelijk hoe belangrijk inzicht in het (geld)gedrag van consumenten is. We onderzoeken onder andere:

• Hoe gaan jongeren en volwassenen dagelijks met geld om?
• Hoe denken mensen over hun inkomsten en uitgaven?
• Hoe maken mensen een financiële keuzes? Waar laten ze zich door beïnvloeden?
• Hoe kun je geldgedrag helpen veranderen?
• Hoe heeft de omgeving invloed op het geldgedrag van consumenten?

Samenwerking

Voor deze twee onderzoeksterreinen geldt dat het Nibud zelf onderzoek doet maar ook bestaande data en onderzoeksgegevens verzamelt en gebruikt. Het Nibud staat in nauw contact met hogescholen en universiteiten waarmee het wetenschappelijke karakter van het Nibudonderzoek wordt versterkt.

Sinds 2015 heeft het Nibud een eigen leerstoel ‘Psychologische determinanten van economisch keuzegedrag’ aan de Universiteit Leiden. In nauwe samenwerking met leerstoelbekleder prof. dr. Wilco van Dijk voert het Nibud een onderzoeksprogramma uit. Daaraan zijn ook promotietrajecten gekoppeld.

Ook werken we waar mogelijk samen met andere universiteiten, kennisinstituten en onderzoeksbureaus, zoals het Verwey-Jonker Instituut, het SCP, het CBS, de Tilburg University, de Wageningen University & Research, de Hogeschool van Amsterdam en de Hogeschool van Utrecht.

Financiering

Het Nibud is een onafhankelijke stichting zonder winstoogmerk ons doel is het voorkomen van geldproblemen. Bijna twintig procent van deze Nibud activiteiten worden gefinancierd door het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en BKR. Zij financieren een deel van de voorlichtingsfunctie van het Nibud, en daarmee kan het Nibud onder andere vragen van consumenten gratis beantwoorden.

De overige ruim tachtig procent van de benodigde inkomsten is afkomstig uit andere bronnen, zoals subsidies en fondsen en financiers voor onderzoeken. Aan deze financiering stellen wij strenge eisen om de onafhankelijkheid van het instituut te borgen. Lees meer hierover op de pagina over financiering.

Doelgroepen

Iedereen in Nederland zijn geldzaken in balans, nu en in de toekomst dat het heeft het Nibud voor ogen. Daarom doet het Nibud continu onderzoek naar alles wat van invloed is op de huishoudportemonnee. Iedereen die geld uitgeeft, een kind met zakgeld, een student met een studievoorschot of een gepensioneerde met een AOW-uitkering is daarmee een doelgroep voor het Nibud.  In veel onderzoek staat het doorsnee particuliere huishouden centraal. En voor kwetsbare groepen, zoals minima en schoolverlaters heeft het Nibud bijzondere aandacht.

Werkwijze

We werken met een onderzoeksprotocol. Dat is gebaseerd op tientallen jaren onderzoekservaring. De vraagstelling, onderzoeks- en analysemethoden in onze onderzoeken zijn daardoor steeds goed op elkaar afgestemd. We leggen ook vast hoe we de representativiteit van de onderzoeken kunnen waarborgen.

Wetenschappelijk Klankbordgroep

Sinds 2016 heeft het Nibud een Wetenschappelijk Klankbordgroep. Deze bestaat uit hoogleraren die vanuit verschillende disciplines betrokken zijn bij de financiën van huishoudens. Het Nibud en zij wisselen trends en ontwikkelingen op diverse gebieden met elkaar uit. Zowel inhoudelijk als qua methoden en concepten. Daarnaast signaleren zij kansen en risico’s voor het Nibud.

De groep bestaat uit de volgende wetenschappers:
prof. dr. G. (Gerrit) Antonides (WUR), prof. dr. H.A. (Harald) Benink (Tilburg University), prof. dr. Dirk Brounen (Tilburg University), prof. dr. O.C. (Oscar) Gelderblom (UU), prof. dr. R.J.M. (Rob) Alessie (RUG) en prof. dr. W. (Wilco) van Dijk (LU).

Wat doen we met onze kennis?

We verwerken onze onderzoeksgegevens in onze eigen voorlichting. Voor consumenten maar ook voor professionals die zich in hun werk bezighouden met de geldzaken van consumenten, zoals beleidsmakers of hulpverleners.

We vertalen onze kennis in allerlei vormen: van lesmateriaal tot zakgeldbedragen, van rekentools tot financieringslastpercentages en van webinformatie tot koopkrachtberekeningen. Dat doen we zelfstandig of in partnership met partijen die de doelgroep goed weten te bereiken. Daarnaast doen we onderzoek op maat voor organisaties met specifieke vragen over huishoudfinanciën.

Meer over onderzoek op maat en advies.