Financieel gedrag van jongeren

Waar geven jongeren hun geld aan uit? Hoe worden de keuzes die zij maken beïnvloed?

Het Nibud doet onderzoek naar kinderen, scholieren en studenten, om inzicht te krijgen in hun financiële gedrag. Zo kunnen we ze beter voorlichten over geldzaken.

Wat onderzoekt het Nibud?

‘Jongeren’ is een breed begrip, waar uiteenlopende leeftijden onder vallen. Daarom maakt het Nibud onderscheid naar schoolfase.  Tussen deze groepen verschilt de mate van zelfstandigheid sterk. Het Nibud onderzoekt de inkomsten, uitgaven, het spaar- en leengedrag, schulden en de beleving van geld van:

• Kinderen op de basisschool (Nibud Kinderonderzoek 5-12 jaar, 2018)
• Middelbare scholieren (Nibud Scholierenonderzoek 2020)
• Studenten op het mbo (Mbo’ers in geldzaken, 2015)
• Studenten op het hbo en de universiteit (Nibud Studentenonderzoek 2017)

Daarnaast doet het Nibud onderzoek naar de rol van financiële opvoeding (2016) en financiële educatie (2017).

Waarom onderzoek?

Uit Nibud-onderzoek blijkt dat er een sterke samenhang is tussen leren omgaan met geld op jonge leeftijd en weinig financiële problemen op latere leeftijd. Het is belangrijk dat jongeren goed weten hoe financiële producten werken voordat ze keuzes maken waar langdurige consequenties aan verbonden zitten.

Als ze dit op jonge leeftijd goed leren, dan kan dit een preventieve werking hebben voor de latere vorming van schulden. Onderzoek kan bijdragen aan de voorlichting en advisering voor kinderen, jongeren én diegenen die bij hen betrokken zijn (ouders, scholen, gemeenten, maatschappelijke en financiële dienstverleners).

Door hetzelfde onderzoek met regelmaat uit te voeren – zo is het Scholierenonderzoek sinds 1984 al 13 keer gedaan en het Studentenonderzoek vier keer herhaald – kunnen we naar ontwikkelingen in de financiële situatie en het gedrag door de jaren heen kijken.

Daarnaast wil het Nibud weten welke ondersteuning ouders en het onderwijs nodig hebben bij het kinderen leren omgaan met geld. Daarvoor is het relevant te weten wat ouders en scholen al doen en waar zij ondersteuning zoeken.

Toepassen van resultaten

Het Nibud gebruikt de inzichten uit haar onderzoeken op vele manieren:

• Voor het opstellen van leerdoelen voor omgaan met geld van 6-18 jaar.
• In de voorlichting en ondersteuning in de financiële opvoeding naar ouders.
• In lesmaterialen
• In de scholierensite van het Nibud, in tools, feitjes en tips
• Om richtlijnen voor zakgeld en kleedgeld vast te stellen

Ook andere partijen gebruiken de gegevens uit Nibud-onderzoeken in tools, lesmateriaal en informatie aan ouders en kinderen of jongeren. Bijvoorbeeld:

• In het peer-education programma MoneyWays
• In het lesmateriaal voor mbo’ers van LEF (Leven en Financiën)
• De DUO Rekentool, waarin studenten een begroting kunnen maken

Onderzoek op maat

Het Nibud voert ook regelmatig onderzoek in opdracht uit over de thema’ s jongeren & geld, financiële opvoeding, financiële educatie. Dit kan gaan om:

• onderzoek naar een specifieke groep (bijvoorbeeld in een gemeente, uit huis geplaatsten, in het Praktijkonderwijs, etc.)
• onderzoek naar een specifiek thema (telefoonkosten, online verleidingen etc.)
• onderzoek onder docenten of ouders
• evaluatie van de impact van financieel lesmateriaal of een educatieve tool
• effectmeting van een specifieke interventie bij jongeren

Meer weten?

Wilt u in gesprek over de meerwaarde van kennis over jongeren voor uw organisatie? Neem dan contact op met het Nibud.