Financieel gedrag en psychologische principes (2015)
Financiële keuzes van consumenten worden beïnvloed door psychologische concepten die vaak onbewust een rol spelen. In dit rapport zijn enkele van deze psychologische concepten onderzocht en is gekeken hoe deze doorwerken bij financiële beslissingen.
Auteurs: Tamara Madern, Minou van der Werf en Gea Schonewille
Consumenten zijn zeer terughoudend bij het aanbreken van hun spaargeld. Het veilige gevoel van geld achter de hand te hebben, wint het van de rationele rekensom waarbij het goedkoper is om spaargeld in te zetten. De helft van de mensen met een lening wil geen spaargeld gebruiken om de lening af te lossen. Ook blijft 40% van de mensen liever rood staan dan de roodstand op te heffen met spaargeld.
Psychologische processen zorgen voor dure financiële keuzes
Het Nibud concludeert in het onderzoek dat consumenten bij financiële keuzes worden beïnvloed door verschillende psychologische processen en dat beleidsmakers en (schuld)hulpverleners hier meer rekening mee moeten houden. Alleen kennis overbrengen en vaardigheden aanleren, is onvoldoende om de financiële zelfredzaamheid te verbeteren.
Achtergronden bij het onderzoek
Voor het onderzoek Financieel gedrag & psychologische gedragsprincipes hebben 1630 respondenten een online vragenlijst ingevuld. De respondenten zijn geworven via het panel Opinieland Survey Sampling International. Het onderzoek is representatief voor de Nederlandse bevolking van 18 t/m 65 jaar. Voor het onderzoek zelf heeft het Nibud zoveel mogelijk gebruikgemaakt van al eerder onderzochte psychologische concepten en deze vertaald naar een financiële situatie. Het veldwerk is uitgevoerd in december 2014 en januari 2015.